(1) Każdy człowiek niech się poddaje władzom zwierzchnim; bo nie ma władzy, jak tylko od Boga, a te, które są, przez Boga są ustanowione. (Rzym. 13 rozdział)

W Piśmie Świętym znajdujemy kilka istotnych fragmentów, które mówią o posłuszeństwie ludzi wobec władzy. Odpowiadają one na pytania, takie jak: dlaczego mamy być władzy posłuszni? O jaką władzę chodzi? Jaka powinna być władza wobec ludzi i jak powinni postępować rządzący, aby podobać się Bogu? Czy posłuszeństwo należy się tylko dobrej władzy, czy także tej nieprzychylnej ludziom? Które prawo jest ważniejsze, Boże czy ludzkie? Mam nadzieję odpowiedzieć na te pytania w niniejszym artykule. Zachęcam do lektury.

(Artykuł jest dostępny również w wersji audio/wideo pod tym linkiem)

---

List do Rzymian 13:1-7

(1) Każdy człowiek niech się poddaje władzom zwierzchnim; bo nie ma władzy, jak tylko od Boga, a te, które są, przez Boga są ustanowione.

Wyrażenie "władzom zwierzchnim" składa się z greckich słów "eksusia", które się tłumaczy jako możność, swoboda, moc, potęga, siła, urząd, władza, zwierzchności oraz "hyperecho", czyli przewyższać, górować nad kimś, wyróżniać się wśród kogoś. Chodzi tutaj o władze (zwierzchności) ludzkie, świeckie. Tak wynika z kontekstu i innych miejsc Pisma. To samo słowo jest użyte na przykład w Ew. Jana w 19 rozdziale, gdzie Piłat rozmawia z Jezusem:

"Czy nie wiesz, że mam władzę wypuścić cię i mam władzę ukrzyżować cię? Odpowiedział Jezus: Nie miałbyś żadnej władzy nade mną, gdyby ci to nie było dane z góry;"

 

Jak widzimy w 1 wersecie 13 rozdziału listu do Rzymian, każdy człowiek ma być poddany ustanowionym władzom. Zarówno uczeń Jezusa, jak też człowiek niewierzący (ateista). Dlaczego? Gdyż władza ustanowiona jest przez Boga. Urzędy władzy, takie jak cesarz, król, prezydent, są władzami zwierzchnimi pochodzącymi od Boga. Ale czy każdy władca jest wybrany zgodnie z Bożą wolą? Czy każdy władca rządzi tak, żeby się Bogu podobać? O tym w dalszej części artykułu.

 

(2) Przeto kto się przeciwstawia władzy, przeciwstawia się Bożemu postanowieniu; a ci, którzy się przeciwstawiają, sami na siebie potępienie ściągają.

Poważna sprawa. Przeciwstawianie się władzy jest równoznaczne z przeciwstawieniem się Bogu i ściągnięciem na siebie potępienia.

(3) Rządzący bowiem nie są postrachem dla tych, którzy pełnią dobre uczynki, lecz dla tych, którzy pełnią złe. Chcesz się nie bać władzy? Czyń dobrze, a będziesz miał od niej pochwałę;

Słowo "rządzący" to greckie słowo "archon" i oznacza władcę, rządcę, dowódcę lub przełożonego. Apostoł Paweł wskazuje tutaj na to, że ci ludzie, którzy pełnią dobre uczynki, nie powinni bać się władców. Dobrze czyniący nie tylko nie boją się władzy, ale mają także od niej pochwałę.

 

(4) jest ona bowiem na służbie u Boga, tobie ku dobremu. Ale jeśli czynisz źle, bój się, bo nie na próżno miecz nosi, wszak jest sługą Boga, który odpłaca w gniewie temu, co czyni źle. (5) Przeto trzeba jej się poddawać, nie tylko z obawy przed gniewem, lecz także ze względu na sumienie.

Władza jest na służbie u Boga. Więc ten, co czyni źle, powinien się jej bać. Bóg za pośrednictwem władzy wymierza karę tym, co czynią źle. To są argumenty, które każdy człowiek powinien przyjąć na poważnie. Czy poddawać się władzy należy wyłącznie ze względu na karę wymierzoną w gniewie? Nie, należy tutaj patrzeć również na własne sumienie, które każdemu człowiekowi dał Bóg.

 

(6) Dlatego też i podatki płacicie, gdyż są sługami Bożymi po to, aby tego właśnie strzegli.
(7) Oddawajcie każdemu to, co mu się należy; komu podatek, podatek; komu cło, cło; komu bojaźń, bojaźń; komu cześć, cześć.

Chyba nikt nie lubi płacić podatków i chyba każdy uważa, że są za wysokie :) Jednocześnie oczekujemy jednak, że państwo będzie dbało o nasze potrzeby, a to przecież kosztuje. Czy to wydatki na szkolnictwo, czy obronność naszego kraju, czy też wydatki na policję pilnującej porządku - to nie bierze się znikąd.

 

W Ew. Mateusza 17:24-27 Pan Jezus w rozmowie z Piotrem wyjaśnia, iż co prawda nie muszą oni zapłacić dwudrachmowego podatku, jednakże aby nie gorszyć ludzi, kazał Piotrowi zapłacić, za siebie i za niego. Nieco dalej, w 22 rozdziale, Pan Jezus na pytanie, czy płacić podatki Cesarzowi odpowiada, iż należy oddawać Cesarzowi co cesarskie, a Bogu, co Boże. Doskonale współgra to z nauką płynącą z listu do Rzymian. Jeżeli bowiem Pan Jezus zapłacił podatek i wzywał do płacenia podatku, wówczas i my powinniśmy płacić wszelkie podatki, bez względu na to, czy uważamy je za słuszne, czy też nie. Uczniowie Jezusa Chrystusa powinni tutaj dawać przykład innym ludziom. Zatem płaćmy podatki, komu się należą, tak samo i cło. A co z bojaźnią i czcią? O tym w dalszej części artykułu.

 

1 list Piotra 2:12-17

Nie tylko Apostoł Paweł naucza na temat poddawania się władzy. Czyni to również Apostoł Piotr, w 2 rozdziale 1 listu, gdzie czytamy:

(12) prowadźcie wśród pogan życie nienaganne, aby ci, którzy was obmawiają jako złoczyńców, przypatrując się bliżej dobrym uczynkom, wysławiali Boga w dzień nawiedzenia. (13) Bądźcie poddani wszelkiemu ludzkiemu porządkowi ze względu na Pana, czy to królowi jako najwyższemu władcy, (14) czy to namiestnikom, jako przezeń wysyłanym dla karania złoczyńców, a udzielania pochwały tym, którzy dobrze czynią. (15) Albowiem taka jest wola Boża, abyście dobrze czyniąc, zamykali usta niewiedzy ludzi głupich, (16) jako wolni, a nie jako ci, którzy wolności używają za osłonę zła, lecz jako słudzy Boga. (17) Wszystkich szanujcie, braci miłujcie, Boga się bójcie, króla czcijcie.

 

Piotr wyraźnie tutaj wskazuje na konieczność poddania się i respektowania ustanowionego ludzkiego porządku (władzy), co należy czynić ze względu na Pana. I nie ma tu znaczenia, czy będzie to król, czy też ustanowiony przez niego namiestnik. Zauważmy, że tak samo jak Paweł, również i Piotr zwraca uwagę na to, że rządzący powinni postępować sprawiedliwie, czyli karać ludzi za złe uczynki, a nagradzać za dobre. Czy to jednak znaczy, że tylko sprawiedliwym władcom należy być posłusznym? Paweł wskazuje na to, że nie ma innej władzy, jak od Boga. Piotr mówi, aby być poddanym wszelkiemu ludzkiemu porządkowi... Wiemy też z Pisma, że o ile władza w znaczeniu ludzkiego porządku, jest od Boga, to już nie każdy władca wybrany jest z Bożej woli. Bóg realizując swoje plany dopuszcza i pozwala na błędne wybory ludzi, choć i tak ma nad tym kontrolę (zob. koniec artykułu). Czytamy w Księdze Ozeasza (8 rozdział):

(3) Izrael odrzucił to, co dobre, niechże go ściga nieprzyjaciel! (4) Powołują królów, lecz beze mnie, ustanawiają książąt, lecz bez mojej wiedzy. Ze swojego srebra i złota uczynili sobie bałwany na własną zgubę.

Tylko z tego wersetu widzimy, że dany władca może być powołany wyłącznie z woli ludzi, bez woli Boga. Takich władców w historii Izraela i nam znanej historii było wielu. Jednak czy takich władców należy szanować, czy też można sobie z nich drwić?

 

Zwróćmy uwagę na Dzieje Apostolskie. Czy Cesarza rzymskiego można było uznać za sprawiedliwego władcę, który zawsze czyniących dobrze nagradza, a czyniących źle karze? Nie sądzę. Był to dyktator, który chciał mieć w poddaniu cały świat, a sprzeciwiających mu się skazywał na karę śmierć. Mimo to, Apostoł Paweł będąc prześladowanym przez rodaków Żydów, odwołał się właśnie do cesarza, w kwestii sprawiedliwego osądzenia go.

(11) Jeśli więc uczyniłem coś złego i popełniłem coś, co zasługuje na śmierć, nie wzbraniam się umrzeć; ale jeśli nie ma nic w tym, o co mnie oskarżają, nikt nie może mnie wydać im na łaskę i niełaskę. Odwołuję się do cesarza. (Dz. Ap. 25 rozdział)

 

Pan Jezus również, w cytowanym już wcześniej wersecie z Ew. Jana, nie zakwestionował tego, że Piłat miał władzę, aby go skazać lub uwolnić. Zwrócił Piłatowi tylko uwagę na to, że ta władza jest z góry, od Boga. Pan Jezus poddał się wyrokowi Piłata, który ostatecznie z obawy przed Żydami skazał Jezusa na śmierć krzyżową.

 

Ja widzę to tak, że mamy poddawać się władzy, bez względu na to, czy jest ona zawsze sprawiedliwa, czy też nie. A każdy władca, który nie czyni Bożej woli i nie jest sprawiedliwy, zostanie w swoim czasie rozliczony przez Boga. My nie musimy tego robić.

 

Co jeszcze widzimy w liście Piotra? Że mamy bać się Boga i czcić króla. To nam trochę wyjaśnia, co mógł mieć na myśli Paweł, pisząc "komu bojaźń, bojaźń, komu cześć, cześć."

 

Prawo Boże a prawo ludzkie

Kolejna ważna kwestia. Czy prawo ludzkie może stać ponad prawem Bożym? Niestety, zawsze byli ludzie, którzy próbowali deprecjonować Boga i jego prawo, poprzez ustanawianie swoich praw. I tak na przykład w 3 rozdziale Księgi Daniela czytamy o wydanym rozkazie Króla Nebukadnesara, aby czcić jako boga posąg przez niego wzniesiony. Było to oczywiście bałwochwalstwo dla Żydów, którzy wiedzieli z Pisma, iż tylko Boga Izraela można czcić, jako jedynego Boga. I tak 3 Hebrajczyków sprzeciwiło się rozkazowi króla, stawiając prawo Bożej wyżej niż ludzkie. Zostali za to wynagrodzeni przez Boga, który wyratował ich od śmierci w piecu ognistym. Jednocześnie, w żaden sposób nie kwestionowali oni władzy królewskiej. Byli poddanymi Króla Nebukadnesara w tamtym czasie, jednak nie wykonali jednego rozkazu, gdyż wiązało się to z popełnieniem przez nich grzechu i nieposłuszeństwem względem Boga.

 

Podobnie zachowali się też Piotr i inni Apostołowie, kiedy Rada Najwyższa zakazała im głosić imię Jezusa Chrystusa. Piotr wówczas rzekł: "Trzeba bardziej słuchać Boga niż ludzi." (zob. Dz. Ap. 5 rozdział). Apostołowie jak najbardziej respektowali władzę Rady Najwyższej, ale polecenia sprzecznego z nakazem Bożym nie mogli wypełnić

 

Potrzeba dużo mądrości Bożej, aby wiedzieć, jak się zachować w danej sytuacji, która może człowieka spotkać. Gdyż z jednej strony nie ma władzy, jak tylko od Boga i władzy należy się posłuszeństwo, lecz z drugiej strony władza nie może wierzących zmuszać do nieposłuszeństwa wobec Boga. Prawo Boże zawsze stoi ponad prawem ludzkim, o czym musimy pamiętać.

Czy jednak uczniowie Chrystusa mają niesprawiedliwych władców obalać? Absolutnie nie widzę takich poleceń w Piśmie! A co mają robić wobec wszystkich rządzących? Odpowiada nam Apostoł Paweł w liście do Tymoteusza.

 

1 list do Tymoteusza 2:1-4

(1) Przede wszystkim więc napominam, aby zanosić błagania, modlitwy, prośby, dziękczynienia za wszystkich ludzi, (2) za królów i za wszystkich przełożonych, abyśmy ciche i spokojne życie wiedli we wszelkiej pobożności i uczciwości. (3) Jest to rzecz dobra i miła przed Bogiem, Zbawicielem naszym, (4) który chce, aby wszyscy ludzie byli zbawieni i doszli do poznania prawdy

Apostoł Paweł daje wyraźne wskazówki, aby modlić się za innych ludzi, w szczególności za rządzących. Dlaczego mamy to robić? Z dwóch powodów. Po pierwsze, mamy prosić Boga o ich nawrócenie, jeśli nawróceni nie są. Po drugie, mamy prosić Boga o mądre decyzje rządzących, które pozwolą nam wierzącym na prowadzenie cichego i spokojnego życia, w pobożności i uczciwości.

 

 

Podsumowanie

Pismo Święte w wielu miejscach mówi o posłuszeństwie ludzi wobec władzy i chodzi tu o ludzki porządek rzeczy. Ludzie powinni być posłuszni władzy, nie tylko tej sprawiedliwej, ale także tej złej. Jednocześnie pamiętać należy, że prawo Boże stoi ponad prawem ludzkim i posłuszeństwo Bogu stoi ponad posłuszeństwu ludziom. Bóg chce, aby rządzący byli sprawiedliwi. Niesprawiedliwi władcy będą przez Boga osądzeni. Uczniowie Jezusa mają modlić się o wszystkich władców, i tych dobrych, i tych złych. Wierzący nie są nawoływani przez Słowo Boże do anarchii i obalania władców, lecz do posłuszeństwa i porządku.

 

I ostatecznie należy pamiętać, że Wszechmocny i Wszechpotężny Bóg ostatecznie ma wszystko pod swoją kontrolą, również władców i królestwa ziemi. Nawet tych, wybranych przez ludzi wbrew Bożej woli. W księdze Daniela czytamy:

(20) I zaczął Daniel mówić tymi słowy: Niech będzie błogosławione imię Boga od wieków na wieki, albowiem do niego należą mądrość i moc. (21) On zmienia czasy i pory, On utrąca królów i ustanawia królów, udziela mądrości mądrym, a rozumnym rozumu. (Daniela 2 rozdział)

 

(14) Na rozstrzygnięciu stróżów opiera się ten wyrok, a sprawa jest postanowiona przez świętych, a to w tym celu, aby żyjący poznali, że Najwyższy ma moc nad królestwem ludzkim; daje je, komu chce, może nad nim ustanowić najuniżeńszego z ludzi. (Daniela 4 rozdział)

 

Pytania na zastosowanie

- Jaki masz stosunek do władzy we własnym kraju? Czy respektujesz i szanujesz Prezydenta, nawet jeśli nie głosowałeś na niego w wyborach?

- Jaki masz stosunek do ustanawianych przez władzę przepisów? Czy starasz się wypełniać wszystkie, jeśli tylko nie prowadzą cię one do grzechu?

- Czy modlisz się za rządzących, aby wieść ciche i pobożne życie oraz o ich nawrócenie?

- Czy jesteś dobrym świadectwem dla świata, okazując posłuszeństwo władzy, a tym samym Bogu?

- Czy widzisz konieczność jakiejś zmiany w swoim życiu w kwestii podejścia do władzy i przepisów? Czy i kiedy dokonasz stosownych zmian???

 

 

Rafał Zbieć